19-ARTVİN BİR SEVDADIR GÖRPE YÜREKLERDE
ONDOKUZUNCU BÖLÜM: EŞEK KESTANESİ !..
Ben tam dokuz yaşında idim. İlkokul dörde gidiyordum. Komşumuzun oğlu İhya benden bir yaş büyüktü... O ilkokul beşe gidiyordu... İkimiz tam bir kanka idik... Her günümüz birlikte idi... Sabahtan akşama kadar onunla oynamaktan usanmazdım . Akşam ezanı okur, o zaman eve gitmek aklımıza gelirdi. Oyunlarımıza diğer komşu çocuklarımız olan Fikret, Recep, Osman, Yaşar, Azmi, Cafer, Erol, İzzo, Arslan ‘da katılırdı.
Çelik-çomak, birdir bir, kızlar taklası, yumuş (kör ebe), geceleri eşgördü, gömmeli çelik bizlerin vazgeçemediği oyunlardı. Çamurdan yaptığımız döşenekler; çarşıdan topladığımız gazoz kapakları; ince tellerden , tahtalardan, ayçiçeği saplarından yaptığımız kağnılar, arabalar; söğüt çubuklarından yaptığımız dilli dilsiz düdükler; tahtalardan yaptığımız oklar, kılıçlar, yaylar, oyunlarımızın çok değerli eşyaları idi..
Çocukluğumuzda bir kötü alışkanlığımız vardı. O da sokaklardan izmaritleri toplayıp içmek...
Mahallemizin yukarısındaki Tezekan dediğiniz Özhan mahallesinden çarşıya yani ilçe merkezine insanlar her gün yürüyerek giderlerdi ve yol boyu sohbet ederken de bazıları sigara içerlerdi... Amcaların, ellerinde tuttukları sigaraları; ağızlarına götürüp, içlerine çektikten sonra havaya üfledikleri beyaz dumanların kıvrıla kıvrıla yükselmeleri bizlerin çok hoşuna gidiyordu...
Bir gün Kankam İhya arkadaşla sigara içmeyi kafaya koyduk. Sigara içen amcaların arkasından yürüdük. Beş yüz metre ya gittik ya gitmedik; amcalardan biri baş ve işaret parmağı ile tuttuğu sigara izmaritine, orta parmağı ile kuvvetlice vurarak yolun ortasına doğru fırlattı.
İhya ile ben hemen durduk. Amcalar biraz uzaklaşır uzaklaşmaz her ikimizde birden yerde yatan, can çekişen izmarite doğru fırladık. İhya benden büyük olduğundan sönmemiş bir santim uzunluğundaki izmariti kaptı, ağzına götürdü, bir fırt çekti ve ağzından dumanlar çıkararak yüzüme doğru üfledi.
Ben iki elimi yüzüme kapadım ama izmarit dumanının gözlerime gelmesine engel olamadım ve kokusu burnumu çok rahatsız etti. İhya bu hareketi birkaç kere tekrarladı.. Ben sonunda "İhya, ver de ben de bir fırt çekeyim. “ dedim ve İhya’nın uzattığı izmariti dibine kadar çektim , her çektikçe de dumanını İhya’nın yaptığı gibi yüzüne üfledim. En son fırt çekmemde, nerede ise dudaklarım yanacaktı. Bu yüzden çok az kalan izmariti yere tükürdüm.
İhya, “Şükrü, sigarayı beğendin mi? “ dedi.
“Beğenmeye beğenmedim. Boğazımı ve gözlerimi acıttı. “ dediğimde, İhya “ Benim hoşuma gitti. Gel seninle izmarit toplayalım. Sonra da onların içini açıp tütünlerini çıkaralım, gazete kağıtlarına sarıp içelim.“ dedi.
O günden sonra İhya ile çarşıda, sokaklarda İzmarit topladık ve bizim evin arkasındaki taş duvarların arasındaki boşluklara sakladık...
Bir gün, İhya ile izmaritleri sakladığımız yerden aldık; bahçemizin arkasına gittik, bir ağacın altına oturduk. İzmaritlerin kağıtlarını birer birer açtık. İçinden çıkardığımız tütünleri gazete kağıdına sarıp tüttürmeye başladık. İçerken de sağa sola bakıyorduk. Bahçemizde mısır ekili idi. Mısırlardan bizi kimse görmez diye fazlada endişeli değildik.
Soba borusundan çıkan duman gibi kendi imalatımız sigarayı büyük bir zevkle tüttürüyorduk. Ne kadar zaman geçti hatırlamıyorum. İhya’nın elindeki sigarasını arkasına sakladığını gördüm ve arkamda da birinin tepemde dikildiğini hissettim..Kafamı yukarı çevirdiğimde aman Allah’ım kimi göreyim...Satılmış ağabeyim, yumruklarını sıkmış sinirli sinirli bize bakıyordu...
Ağabeyim, “Ne yapıyorsunuz burada?” dedi, aşağıya eğildi, izmarit tütünlerinin bulunduğu gazeteyi eline aldı, “ Ayağa kalkın bakayım. Demek siz bacak kadar boyunuzla İzmarit içiyorsunuz. Bu izmaritlerden çıkardığınız tütünlerin bir çok insanlar tarafından içildiğini ve mikroplu olduğunu bilmiyor musunuz? Ayrıca sigaranın sağlığa zararlı olduğundan haberiniz yok mu?“ dedi.
İhya’da ben de hemen ayağa kalktık ve esas duruşa geçtik. Ağabeyime cevap veremiyorduk. Başımızı öne eğmiş ne olacak diye huzurunda tir tir titriyorduk. Ağzımızı bıçak açmıyordu. O sırada ben korkudan altıma kaçırmışım. Bacaklarımın arasında bir ılıklık hissediyordum...
Ağabeyim “Açın ağzınızı." dedi, "Şimdi size önce izmaritlerden çıkardığınız tütünleri tattıracağım sonra da eşek kestanesini. Bakalım hangisi hoşunuza gidecek ?”
Ağabeyim, önce benim sonra da İhya‘nın ağzına elindeki izmarit tütünlerini depti. “ Sakın ağzınızdan çıkarmayın. Beni bekleyin . Size kestane getireceğim. “ dedi , biraz ileride bahçemizin kenarında kazıkta bağlı, karnını doyuran babamın eşeğinin yattığı yere gitti .
İhya benim gözüme bakıyor ben de onun gözüne. Ağzımızdaki tütün acı ve kokusu bizi rahatsız ediyordu. "Biran önce ağabeyim gelse de bu işkenceden kurtulsak diyorduk içimizden."
Ağabeyim bir iki dakika sonra yanımıza geldi. Avucunun içinde bir şey vardı. ” Ağzınızdakini tükürün. Şimdi size aynı tatta , lezzette ve kokuda bir şey daha tattıracağım. ” dedi ve avucunu açtı.
İhya’da ben de ağzımızdaki tütünü tükürürken, ağabeyimin avucunun içindekine bakıyorduk.
Ağabeyim, “ Şu avucumdakinin ne olduğunu biliyor musunuz?” dedi.
Bizden yine tık ses yok...
“Bunların adı eşek kestanesi. Dışındaki sırmalı kahverengi kısmı kazırsanız, içinden biraz önce tattığınız tütüne benzer maddeler çıkar. Açın ağzınızı. “ dedi ağabeyim, önce benim ağzıma sonra da İhya’nın ağzına birer tane koydu. Sonra da işaret parmağını her ikimize sallayarak “ Eğer bir daha izmarit içtiğinizi görürsem, yakalarsam size bu sefer ikram edeceğim şey; at kestanesi olacak. Ben eve girene kadar eşek kestanelerini ağzınızdan çıkarmayın “dedi ve çekip gitti...
Bulunduğumuz yer ile evimiz iki yüz metre idi. Ağabeyim köşeyi döner dönmez, eşek kestanelerini ağzımızdan çıkardık. Öğüre öğüre kendimizden geçtik. Ne kadar tükürdüysek tükrüğümüz tükendi.. Ağzımızı su ile çalkalasak da gerek izmarit tütününün gerekse eşek kestanesinin kokusu geçmedi uzun bir süre ağzımızdan.
İhya, bize yapılan bu muameleye çok kızmıştı. “Şükrü, gel bunu babama söyleyelim .” dedi. Birlikte İhya’nın babası Kazım Amcanın yanına gittik. Durumu ona anlattık. Yalnız İzmarit içtiğimizi söylemedik.
Kazım Amca , çok sinirlendi ve doğru bizim eve yöneldi. İhya ile ben de arkasından yürüdük.
Bizim kapının önüne gelince Kazım Amca “ Satılmış, çık dışarı.” diye seslendi. O sırada içeriden annem çıktı. “ Buyur içeri gir Kazım Efendi. Satılmış evde. “ dedi.
“ İçeri girmeyeceğim. Satılmış dışarı çıksın. Onunla konuşacağım.” dedi, Kazım Amca.
Annemin içeri girmesi ile güney cephesindeki bahçe tarafına bakan penceremizden "küt" diye bir ses duyduk. Sesin geldiği yere gittiğimizde, ağabeyim pencereden atlamış bahçeye doğru koşuyordu. Kazım Amca da ağabeyimin arkasından topukladı...
Ağabeyim, yakalanacağını anlayınca bahçemizin köşesindeki kavak ağacına tırmandı. Kazım Amca kavak ağacın yanına geldiğinde ağabeyim üç metre tırmanmıştı.
Kazım Amca defalarca “ Satılmış, aşağıya in. Sana bir şey yapmayacağım.” dese de , ağabeyim tırmanmasına devam etti ve kavak ağacının zirvesine çıkıp bir dalın üzerine oturup tepeden bizi seyretmeye başladı...
Kazım Amca, kavak ağacına tırmanamadı... Aşağıdan bir kaç tane kesek attı ama ulaştıramadı. Ağabeyim yukarıdan ona gülüyordu. Sonunda Kazım Amca pes etti. “Satılmış, bunu sana komam. Bir gün elime geçirirsem seni fena halde döveceğim. Bu çocuklara eşek kestanesi yedirmek ne imiş sana göstereceğim” dedi ve evine gitti...
İhya ile ben de Kazım Amcanın peşine takıldık.. İhya’ya, yavaşça “İhya , ağabeyim bize 'Bir daha izmarit içerken yakalarsam ceza olarak at kestanesi yedireceğim.' demişti. Eşek kestanesinin tadına bakarak ne olduğunu öğrendik. Sen şu at kestanesinin ne olduğunu biliyor musun?” dediğimde, “Şükrü , at kestanesi de olsa olsa eşek kestanesinden biraz daha büyük bir şey olmalı! Kafanı çalıştır... “ dedi...
Elimi ağzıma götürüp “ Aboo!... İhya , ben bir daha izmarit toplamayacağım. At kestanesini ağzıma almaya hiç niyetim yok .“ dedim ve bir daha da izmarit toplamadık...
Abdurrahman Abiye “ Eşek Kestanesi “ hikayesini bu kadar detaylı anlatmamıştım. Sadece merdivenlerden çıkarken izmarit içtiğimizden dolayı abimin ağzımıza koyduğu eşek kestanesinin ne olduğunu söylemiştim. O da gözlerimin içine bakarak gülmüştü. Sol yanımızda yemekhanenin giriş kapısının kenarındaki merdivenlerden birinci kata çıktık.
Yemekhanenin üstünde iki kat yatakhane vardı. Abdurrahman abi önde biz arkada birinci kattaki yatakhanenin kilitli demir kapısının önüne gelmiştik... Yatakhane tam bir hapishaneye benziyordu. Biz öğrenci mi idik mahkum mu?
Bunu zamanla anlayacaktık...
Devam edecek...
24 Ocak 2021 17 : 17 
BUGÜN
