Yazının başlığını okuyan Sayın Sigara Tiryakileri,  “Sigaranın öldürdüğünü Sağır Sultan bile duydu. Sen yazmasan sanki biz bilmiyor muyuz? Bize martaval okuma Şükrü!… Zaten ‘Kabak Muhabbeti’ yazından sonra, yazıların kabak tadı vermeye başladı” diyecekler, içlerinden homurdanacaklar ve yazımı sonu kadar okuma zahmetinde bulunmayacaklar. 

Canları sağolsun; okurlarsa onların menfaatine!…..

Sigara içmeyen Yeşilaycılar da, “Sigara bizi hiç enterese etmiyor “diyecekler, bir cümle dahi okumayacaklar. Bence bunu yapmasınlar; Yeşilaycı da olsalar, yazıma gözatmaya başlasalar iyi olur. Çünkü sigara içenlerle mücadele edeceklerinde ellerinde çok güzel bilgiler olacak.

Benim gibi ellisine merdiven dayamış, sigara içmeyi vazgeçilmez bir tutku kabul etmiş sigara tiryakileri “Zaten bundan sonra daha ne kadar yaşayacağım. Sayılı ömrüm kaldı. Bu yaşımdan sonra kimse beni sigaradan caydıramaz”; yaşı otuz ile elli arasında olan Sigara Tiryakileri de “Atın ölümü arpadan olsun” diyecekler, birer sigara yakarak yazımın üzerine üfürerek, sözde beni protesto edecekler.

Beni bu şekilde protesto edenlere bir tavsiyem olacak: Lütfen içtikleri sigara paketlerinin üzerindeki yazılan yazıları tek tek okusunlar. Orada kendilerinin faydalanacağı çok güzel yararlı bilgiler var.

“Sigara İçmek Öldürür” yazım, Sigara Tiryakileri ile Yeşilaycıları ilgilendirmeyecekse; o zaman kim okuyacak emek verdiğim bu satırları? 

“Herhalde okuyan birkaç kişi olur” diyorum ve yazıya başlıyorum. 

Ankara’nın sıcak 2008 yılının Ağustos ayının bir pazar sabahı. Evimin yüz metre ilerisinde caminin minaresinden sabahın sessizliğini bozan ve ölüm uykusunda benim gibi mışıl mışıl uyuyanların kulaklarına davudi bir ses geliyor: “Allahuekber. Allahuekber.”

Gözümü hemen açıyorum. Yatağımdan doğrulup, ezanı huşu içinde sonuna kadar dinliyorum. Ezanın her okunan kelimesinde Türkçe anlamını zihnimden geçiriyorum. Ne güzel bir ses ve ne güzel anlamlı bir çağrı mesajı.

Ezan Diyor ki “Kurtuluş namazdadır. Haydin namaza. Namaz uykudan hayırlıdır.” 

Bu sözleri duyup ta tekrar yatağa yatmak mümkün mü? Ben de içimdeki şeytanı yenerek tekrar yatağa uzanmadım. Lavaboya gidip, abdestimi aldım. İki rekat sabah namazını evimde serdiğim seccade üzerinde huşu içinde kıldım. “İki rekat farz namazını da bugün camide kılayım” dedim ve caminin yolunu tuttum.

Masmavi bir gök yüzü. Ama gök yüzünde yıldızlar görünmüyor. Hava ter temiz. Hafif bir alaca karanlık hakim. Caddede tek tük insanlar görünüyor, birkaç araç hareket halinde. Gündüz araçlardan ve insanlardan geçilmeyen caddede büyük bir sessizlik var. Bu sessizliği benim adımlarım bozuyor camiye giderken. 

Camiye çıkan merdivenlerden hızlı hızlı yürüyorum. Cami girişinde bir ihtiyar ağır ağır içeri giriyor. Yaşlı amca acele etmediğinden imam henüz sabah namazının farzını kıldırmaya başlamamış diyorum. Ben de bu yüzden hızımı yavaşlatıyorum. 

Caminin ön saflarında cemaat dağınık olarak oturmuşlar. Birkaç ihtiyar amca rahlelerde Kur’an okuyordu. Ben de bir kenara oturup, içimden aklıma gelen tesbih dualarını okudum. 

İmam sabah namazını kıldırdı. Tam bir saf cemaat olmuştuk. Namazdan sonra “Ahh!” dedim “Keşke her gün sabah camiye gelsem de namazı burada eda etsem.” 

Çünkü bu sabah namazını imamın arkasında kılarken, okuduğu fatihayı ve  sureyi ayakta büyük bir vecd ile dinlerken; tespih tanesi gibi dizili genelde yaşlı amcaların yanında Yüce Rabbime kıyam yaparken; rükuya , secdeye giderken; sağımdaki solumdaki müminlere selam verirken ve ellerimi semaya açıp dua ederken, inanın çok huzur duydum. 

Namazdan sonra binamızın önüne geldiğimde bir kuş gibi hafiftim. Sanki bu sabah bütün günahlardan arınmıştım. Uykum kalmamıştı. Yatağa gidip yatmaktansa “şu tertemiz havada biraz yürüyüş yapayım” dedim. 

Evimin yakınlarında Güçsüzler Yurdu’nun yanında arasıra komşum Müftü Beyle yürüyüş yaptığımız Murat Azizo Parkı’na doğru yürümeye başladım. Parkın tam girişindeki cadde üzerinde , beyaz bir zemin üzerine iri harflerle “Sigara içmek öldürür” yazılı bir sigara paketi gözüme ilişti. Erinmedim. Eğildim sigara paketini yerden aldım. Üzerinde iri harflerle “Sigara içmek öldürür” yazısını bir kez daha okudum ve ürperdim.

Sigara paketi üzerindeki yazı ilgimi çekmişti. Paketin arkasını çevirdim. Orada da yine beyaz zemin üzerine tiryakilerin dikkatini çekecek büyüklükte başka bir cümle yazılı idi. Bu cümleyi isterseniz hep beraber okuyalım:

“ Sigara içmek damarları tıkar, kalp krizine ve felçlere neden olur” 

Demek ki binlerce insan sigara yüzünden kalp krizi geçiriyor ve genç yaşta ölüyorlar; ölmeyenler de hayatlarını felçli olarak bir başkasına bağımlı olarak yaşamaya devam ediyorlar.

Aman Allah’ım ne korkunç bir vakıa. Bir insan bile bile içtiği sigaradan hem kendi hayatını riske atıyor, hem de çelik-çocuğun nafakasını bir dumana feda ediyor.

Yirmi yıldır sigara içmediğimden, sigara paketi üzerinde böyle bir yazıdan bugüne kadar habersizdim. Bu yüzden yazıyı okuyunca sigara içmeyen biri olarak kendi şahsıma müthiş sevindim ama sigara tiryakileri adına üzüldüm. Sigara paketini cebime koydum. Parkta dolaşmaya başladım.

Parkta benden başka hiç kimse yoktu. Güneş henüz doğmamıştı. Gökyüzü pırıl pırıldı. Aydede tam yuvarlak halde batı da görünüyordu. Herhalde Güneş doğar doğmaz yok olacaktı. Kaç tur yaptığımı hatırlamıyorum. Çimenler üzerinde ve evime gelirken cadde üzerinde bulduğum sigara paketlerini topladım. Her farklı sigara üzerinde değişik yazılar vardı. Her yazı ilginçti. İşte tüylerimi diken diken eden bu yazıları sizlerle paylaşıyorum:

“Sigara içmek öldürür”

“Sigara içmek size ve çevrenizdekilerine ciddi zarar verir”

“Hamile iken sigara içmek bebeğe zarar verir.”

“Sigara içenler genç yaşta ölür” 

“Sigara içmek spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır” 

“Sigara içmek kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa neden olur”

“Sigarayı bırakmak ölümcül kalp ve akciğer hastalıklar riskini azaltır.”

“Sigara dumanında benzen, nitrozamin, formaildehit ve hidrojen siyanit gibi kanser yapıcı maddeler bulunur” 

“Sigara içmek ölümcül akciğer kanserine neden olur”

“Sağlık kuruluşları sigarayı bırakmada size yardımcı olur”

“Sigarayı bırakmak için doktorunuzdan ve size en yakın sağlık ocağından yardım isteyiniz”

“Sigara içmek yüksek derecede bağımlılık yapar, başlamayın” 

Sigara paketlerin yan taraflarında “Sigara sağlığa zararlıdır” yazısı ve her sigara da farklı zifir, nikotin ve karbondioksit miktarı yazılı. Mesela Winston Clasic’ te bu zehir maddelerinin oranı şöyle idi: “Zifir: 10 mg. Nikotin:0,8 mg.Karbonmonoksit:10 mg” 

Şimdi Sigara Tiryakilerine soruyorum: Bu güzel yazıları sigara paketi üzerinde okuyup ta, sigara içmeye devam edecek misiniz? 

Sizi bilmem ama eğer ben sigara tiryakisi olsa idim, hemen sigarayı bırakırdım. Sigara içmeyen biri olmama rağmen ben yukarıda üzerinde yazılı sigara paketlerini bir poşete koydum. Evime gelir gelmez kız çocuklarıma poşetin ağzını elimle hafifçe büzerek koklayın ve içinden bu pis kokan paketlerden çekin dedim. Her çekilen sigara paketindeki yazıyı hangi kızım çekti ise ona okuttum. Kız çocuklarım her okuduğu yazıdan çok etkilendiler. “Babacığım bizi böyle bir felaketten dolayı uyardığından dolayı sana teşekkür ederiz. Poşet ne kadar pis kokuyor değil mi?” dediler. 

Gençliğinde sigara tiryakisi olan, iki buçuk ay sonra doğum yapacak eşim Gönül’e de “Bir tane de sen çek” dedim. O da paketleri karıştırdı karıştırdı bir tanesini çıkarıp bana uzattı ve “Sen oku “dedi. 

Hayret. Eşimin şansına çıkan pakette ise şu cümle yazılı idi: “Hamile iken sigara içmek bebeğe zarar verir.” Eşim gözüme baktı. “Yalan söylüyorsun” dedi. Ben de “Bana inanmıyorsan al oku”dedim. O da okuyunca hepimiz gülmeye başladık.

Çok pis kokan sigara paketlerinin bulunduğu poşeti kendime özel dolabımda saklıyorum. Evime gelen misafirlere bu poşeti önce koklatıyorum sonra da içinden bir sigara paketini çektirip, ön ve arka yüzündeki yazıları okutturuyorum. 

Bu yaptığım uygulama ile belki bir kişiyi sigaradan caydırırsam çok mutlu olacağım. Çünkü çok açık ve seçik bir gerçek var:”Sigara İçmek Öldürüyor” Sigara üzerindeki bu yazıları okuyup ta, insanlar nasıl sigara içiyorlar?” hala anlamış değilim… 

Sözlerimi bir fıkra ile bitiyorum. 

Temel, bir gün bakkaldan sigara istemiş. Bakkal sigarayı uzatırken “Temel, bak abunun üzerindeki yazıyı oku” demiş. Temel “Sigara içmek kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa neden olur”, “Sigara içmek öldürür” sözlerini okur okumaz, sigarayı geri iade etmiş ve “Hemşerum sen abunu alda, bana öldürmeyeyenü ver” demiş.

Sigarasız günde buluşmak dileğiyle hoşça kalınız.

Şükrü BİLGİLİ

 Ağustos 2009